Gazet 2

Als je vandaag aan mensen vraagt op wie ze zullen stemmen, is het antwoord doorgaans: "Ik weet het niet. Ik heb het nog nooit zo moeilijk gehad om een keuze te maken." En dat is begrijpelijk want nog nooit was het vertrouwen van de bevolking in de politiek zo laag als vandaag. 

De democratie in crisis

Volgens Statistiek Vlaanderen vertrouwt slechts 4 op 100 Vlamingen de politieke partijen. Dat is historisch laag. Een andere studie toonde bovendien aan dat reeds meer dan 57% van de Belgische bevolking het parlement wil vervangen door een autoritaire leider. Dat is meer dan 11% meer dan 3 jaar geleden. Niet echt goed nieuws dus.  (Deze studie onderzoekt de neiging van mensen om zich ofwel terug te trekken in kleine groepen (stammen of 'tribes') die 'de anderen' als bedreigend zien versus de neiging om te willen leven in een open samenleving waar diverse culturen samen een weg zoeken. (Zie bestand onderaan de pagina. Uitgevoerd samenwerking met de Universiteit van Antwerpen maar voorlopig enkel beschikbaar in het Frans.)

Als mensen massaal afhaken van de democratie, stevent onze samenleving regelrecht af op een muur. De geschiedenis heeft ons al talloze keren aangetoond dat dergelijk verhaal nooit goed afloopt. Kijk naar China, kijk naar Rusland, naar heel wat landen in het Midden-Oosten en in Afrika. 

Geen autoritaire leider aub

Maar wat dan? Hoe kunnen we het tij nog keren? Door onze kop in het zand te steken zoals struisvogels? De burgerRaad neemt deze vaststelling alvast zeer ernstig en gaat op zoek naar antwoorden en oplossingen. Want zo kan het niet verder.

Natuurlijk is de schaal van deze problematiek veel groter dan 'Meise'. Maar dat betekent niet dat we hier niets kunnen doen. Eén ding is zeker. De verdeelde en wantrouwige samenleving weer bijeen krijgen kan niet door partijen gebeuren. Daar hebben zij geen belang bij, integendeel. Hoe zieker de samenleving, hoe meer zij hun bestaan kunnen legitimeren. Dus van hen zal het niet komen.

De oplossing zit in u en begint lokaal in ons hart

De oplossing zal dus van onderuit moeten komen. Van de burgers zelf dus. Van u, van uw familie, van uw vrienden, van uw buren en overburen... Met andere woorden de oplossing ligt in onze eigen handen. En begint dus lokaal.

De burgerRaad zoekt haar oplossing in de dialoog. Partijen zijn het vertrouwen van de burger kwijt maar doen alsof hun neus bloedt. In gesprekken horen we dan wel eend: 'De bevolking vergist zich, want we doen zo hard ons best!' Wie de regeringsvorming volgt, ziet 99% van de tijd conflicten. Mensen die elkaar de huid vol schelden en elkaar het licht van de zon niet gunnen. Partijen zijn ervan overtuigd dat ze bestaan als ze de anderen kunnen vernietigen. 

Er is dus een probleem van attitude, van gebrek aan respect en, jammer genoeg, de politieke logica om zich 'politiek te verrijken' aan de demonisering van de anderen. Open FaceBook lees tien artikels op eender welke 'Ge zijt van..." en je weet genoeg. 

Het besturingssysteem van de gemeente is ziek en heeft heel wat mensen besmet. Een soort 'politieke hondsdolheid' heeft zich als een pandemie verregaand verspreid... Maar het is geen virus, het is gewoon 'collectief gedrag' en dat kunnen we bijsturen. De afstand die de bevolking heeft genomen is een tussenstadium. Want eigenlijk zeggen mensen in hun stilzwijgen heel luid: "Laat ons mee denken, laat ons mee creëren. Mensen zijn hun isolement beu en willen niet liever dan terug in een samenleving te mogen leven waar mensen elkaar weer kunnen ontmoeten om mooie momenten te beleven. 

Er zal dus iets moeten gebeuren 'over de partijgrenzen heen'. Niet over 'het gelijk' maar over de andere attitude die we allemaal moeten aannemen: geen oorlog maar vrede, geen vijanden, maar buren, geen roepen maar praten, geen dovemansgesprek maar een dialoog waarin mensen respectvol naar elkaar luisteren. Het klinkt Flower Power, maar wie een beter idee heeft, mag zich melden...

Eén programmapunt.

Een andere attitude promoten, dat is nu precies wat de burgerRaad probeert te doen en wat het burgerTeam in de toekomstige gemeenteraad zou willen realiseren:

Samen met de burgers vervangen we het besturingssysteem in Meise.

• - Burgers krijgen spreekrecht tijdens de gemeenteraad.
• - Wijkraden met budget voor oplossingen in alle wijken.
• - Krachtlijnen voor het beleid, bepaald in breed overleg.
• - Meerjarenbudget goedgekeurd door minireferendum.

Eén programmapunt dus. Want zonder beter besturingssysteem zal een bestuur tijdens de volgende legislatuur weer even weinig realiseren als vorige keer. Als er dialoog komt en mensen zijn en als mensen bereid zijn om samen te werken, dan komende oplossingen vanzelf. De problemen die moeten opgelost worden, kennen we allemaal. Maar ze b lijven liggen omdat er niet samengewerkt wordt. Omdat de ego's te groot zijn.

Naar een lange termijnvisie

Hoe dan ook, volgende legislatuur zal er zeer weinig geld beschikbaar zijn om alle grootse plannen van iedereen te verwezenlijken. Het zal vooral een kwestie zijn om eerst met zijn allen (dus mét de bevolking) een lange termijnvisie voor Meise vast te leggen en lange termijnantwoorden te geven op prangende vragen als:

• - Waar willen we dat er woonkernen komen; waar moeten bedrijven kunnen groeien en waar moet het groen blijven.
• - Hoe gaan we zorgen voor onze jongeren, dat ze niet verplicht blijven om op straat te hangen maar in een veilige omgeving mogen groeien tot volwassenen. Jeugdhuizen en jeugdverenigingen vormen een essentieel onderdeel van de oplossing. Maar welke mogen verhuizen, welke moeten blijven of waar moeten er bijkomen? Een debat dat in de eerste plaats met de jongeren zelf moet gevoerd worden.
• - Wat met de mobiliteit, hoe kunnen we een breed draagvlak ontwikkelen voor een moderne visie op mobiliteit? Auto's hebben heel wat mogelijkheden gecreëerd maar nemen ook heel opportuniteiten weg. Dorpen hebben hun gezellige leefbaarheid opgeofferd aan koning auto en hebben de mensen verjaagd. Café's lopen leeg en moeten één voor één de deuren sluiten. Wat gaan we doen om die dorpen weer aantrekkelijk te maken?
• - Internationale spanningen jagen mensen op de vlucht... waar moeten ze naartoe? En wat als ze hier bij ons om hulp vragen of bij ons willen komen wonen? Hoe gaan we ermee om? Lokaal hebben we weinig bevoegdheden. Hoe kunnen we als nieuwe wereldburgers beter met elkaar overleven? Zijn ze een bedreiging of net een opportuniteit? 
• - De gemeente heeft massaal veel gebouwen in eigen beheer. Dat kost handenvol met geld. Welke gebouwen stoten we af, welke moeten we koste wat kost houden? En hoe geven we ze nieuw leven?
• - Klimaat? Wat kunnen we in ons kleine Meise doen om ons steentje bij te dragen om de wereldwijde ramp af te wenden. Wachten tot men het op hoger niveau voor ons oplost zal meer dan waarschijnlijk niet voldoende zijn. We moeten ook lokaal in actie schieten. Nog meer dan al het geval is. Maar hoe? En wat eerst? Onze gemakzuchtige manier om met energie om te springen zal geld kosten en van sommigen meer inspanningen vragen dan van anderen. Hoe gaan we die last op een eerlijke manier verdelen?